ANITA ANDRZEJEWSKA: éloge de la vie

25.03 – 27.04.2015
WERNISAŻ: 25.03.2015 GODZ. 17.30
GALERIA PUSTA CD. JAWORZNO, UL FABRYCZNA 37

Siła obrazów Anity Andrzejewskiej zawiera się tyleż w bogactwie materii (feerii półcieni i świateł), co w pewnej subtelnej postawie wobec czasowości i historyczności widzialnego. Systematyczny brak uwikłań w porządkujące historię konteksty sprawia, że jej zdjęcia uwalniają się od słów opisujących rzeczywistość jakiegokolwiek tam i wtedy. Anita wyzwala swoje fotografie od jarzma dokumentalności przyporządkowując fragmenty konkretnej przecież rzeczywistości swoim emocjom, odczuciom czy też zauroczeniom pięknem drzemiącym w okruchach zwykłości ludzkiego życia. Podczas kiedy dookolność zda się ziać grozą i agresją Anita wytrwale i cierpliwie pisze* swój éloge de la vie** z zaskakującą niewinnością i wiarą w nieapokaliptyczną stronę natury człowieka. Zmagania czerni z bielą w jej obrazach są świadectwem harmonijnego ich współbrzmienia tak z filozofią Tao, jak i Biblijnym przekazem koegzystencji dobra i zła; bardziej niż nostalgicznym gestem sprzeciwu wobec powszechnie panującego koloru. Trudno byłoby w ogóle w tych fotografiach dopatrzeć się choćby okruchów ideowego posłannictwa. Obce są im zarówno dziennikarskie donosicielstwo, jak i mesjanistyczne proroctwa: do niczego nie namawiają i niczego nie obiecują ponieważ nie opisują doniosłych zdarzeń ni użytecznych faktów. Obdarzone przez autorkę urodą i mocą tajemnicy, emanują w apokryficznej cichości pięknem niekoniecznie kanonicznych wyobrażeń i wizji człowieczeństwa. Aby dziś w taki sposób przedstawiać świat potrzeba wyjątkowej odwagi, wytrwałości, czułości, empatii, anielskiej cierpliwości i bezgranicznej wiary w bliźniego, talentu i jeszcze odrobinę tego co nazywa się darem.

Na przekór modom, pod prąd trendom Anita Andrzejewska nie ustaje w oswajaniu świata***, przemierzaniu zapomnianych albo nieznanych, wiodących pozornie donikąd ścieżek. Gdzieś tam daleko na obrzeżach cywilizacji postępu, w fałdach codzienności i zmarszczkach czasu poszukuje źródeł i korzeni; choćby tylko cienia rajskich drzew. I co ciekawe, udaje jej się zadziwiająco często utrwalić aurę Sacrum tak w gestach rąk ludzkich, jak i tychże rąk prostych dziełach: przedmiotach codziennego użytku. Nawet żywy inwentarz i roślinność zdają się być dumne i wdzięczne swemu milczącemu Stwórcy.

Dzieła Anity posiadają niezwykłą moc zapadania w pamięć i to w obszary nie całkiem przez naszą jaźń ogarniane. Nie poddając się żadnym definicjom, nazwom czy porządkom; mają zdolność przenikać przez wszystko i pomieszkiwać wszędzie. A ponieważ nie przynależą do języka, mowy ni imienia, nie ograniczają ich żadne brzegi, są kwintesencją twórczej przezroczystości.

To tylko jeden z możliwych kluczy do czytania obrazów Anity. Wsród tych przepięknych, perfekcyjnie skopiowanych odbitek można się zatracić już przy ich pierwszym oglądzie. Ponadto w ich bezbrzeżnej ciszy jest wystarczająco miejsca dla każdego spojrzenia gotowego na stworzenie własnego świata.

* podobnie jak pisze się (a nie maluje) Ikony

** (z francuskiego) pochwała życia

*** Nicolas Bouvier Oswajanie Świata, wyd. „Noir sur Blanc” 1999

Bogdan Konopka, Paris 09/29.XII.2013

 

Anita Andrzejewska

Fotografka, podróżniczka i ilustratorka książek dla dzieci. Ukończyła z wyróżnieniem Wydział Grafiki na krakowskiej ASP w 1994 r. (dyplom z wyróżnieniem w pracowni wklęsłodruku prof. Andrzeja Pietscha oraz aneks w pracowni fotografii prof. Zbigniewa Łagockiego). Od 1997 r. członek ZPAF. Od lat angażuje się w projekty artystyczno-społeczne, łączące Europę i Azję. Prowadziła m.in. warsztaty plastyczne dla dzieci w indyjskim Ahmedabadzie, Stambule, Genui i Turynie, kilkakrotnie odwiedziła Iran, gdzie współtworzyła projekty fotograficzno-literackie w Teheranie, Isfahanie, Szirazie, Jazd.

Zdobywczyni licznych nagród krajowych i zagranicznych, m.in. w konkursie na projekt fotograficzny w Santa Fe Center for Visual Arts w USA oraz w konkursie ilustracji dziecięcej Figures Futur we Francji. Swoje prace wystawiała w Japonii, USA, Iranie, Turcji, Islandii, Niemczech, Czechach, Francji, Grecji, Hiszpanii, na Węgrzech i Słowacji. Jest autorką kilkunastu indywidualnych wystaw fotograficznych. Swoje prace tworzy w tradycyjnej technice srebrowej, której uczy w czasie zajęć i warsztatów m.in. w WSFoto w Warszawie oraz Otwartym Studium Fotografii przy Politechnice Krakowskiej. Współpracuje z Galerią Leica w Warszawie oraz Camera Obscura w Paryżu. Publikacje fotograficzne: Format, Kwartalnik Fotografia, Foto, Digital Camera, DOC! photo magazine. Fotografię wykorzystuje też w pracy ilustratorskiej, opublikowała książki w Polsce, USA, Niemczech i Korei.